Magia świąt ukryta w zapachu piernika i marcepana

Dużym powodzeniem cieszyły się instrumenty muzyczne np. skrzypce i mandoliny, ale również podarki bardziej praktyczne jak walizki i torby do podróży. Wśród zabawek dla dzieci nie mogło zabraknąć oczywiście lalek, kolejek i „innych ruchomych zabawek”, sanek sportowych oraz koni na biegunach. Przed samymi świętami pojawiały się ogłoszenia, które zapewne i dziś skupiałyby naszą uwagę np. „TELEGRAM!!! Wózki do lalek nadeszły – księgarnia Drwęcy”. Inni nowomiejscy kupcy na podarunki gwiazdkowe polecali „nadzwyczaj korzystne” jedwabie, „barchany i renforce na bieliznę”, „drylychy”, a także szelki, kapelusze i „świeżo nadeszłe ubrania dziecięce”. „Drogeria medycynalna” Zalewskiego oferowała w „pierwszorzędnej jakości” i w „specjalnych cenach” krajowe i zagraniczne perfumy i mydła toaletowe. Dla twardo stąpających po ziemi, nowomiejski oddział jednej z pomorskich firm ubezpieczeniowych jako podarek na gwiazdkę „łaskawie” polecał polisę ubezpieczeniową „w stałej walucie”.

Okres przedświąteczny to także czas niesienia pomocy ubogim. Jak podają źródła w 1924 r. w ochronce dla dzieci w „udekorowanej salce przy żarzącej choince odbyła się gwiazdka dla najmłodszych, po której wszyscy obdarzeni wymarzonymi prezentami (...) wracały do domu”. W tym samym roku Panie Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo organizowały gwiazdkę dla ubogich, którym również „dostały się na święta w udziale rozmaite podarunki w postaci bielizny, odzieży, chleba, słoniny, pierników”. Z podziękowań zamieszczonych w prasie przez Panią Kycler przewodniczącą tegoż towarzystwa wynika, że gwiazdki dla najuboższych organizowano dzięki licznemu gronu darczyńców.

Tradycją mieszkańców naszego miasta były także świąteczne spotkania w większym gronie. Towarzystwo Czytelni Ludowych w swoim lokalu organizowało „drugą popołudniówkę z urozmaiconym programem: wykładem, z obrazami świetlnemi, deklamacjami, śpiewem i choinką”. Niestety jak informował Zarząd „młodzież do lat 16 dla szczupłości lokalu dopuszczona nie była”. Kino Reform P. Krzyżalewskiego w Hotelu Polskim organizowało „Wielki program gwiazdkowy”. W pierwsze święto odbył się wieczór humoru i śmiechu czyli „Fatty w opałach”, w głównej roli ulubieniec publiczności „Fatty grubasek”. W drugie święto również wieczorem pokaz „Sieroty”, wielkiego wzruszającego dramatu w 6-ciu aktach. W drugi dzień świąt Towarzystwo Świętego Józefa urządzało gwiazdkę na Sali p. Moszczyńskiego, na którą zapraszano „Wszystkich Szanownych Obywateli Nowegomiasta”. (w cytatach zastosowano oryginalną pisownię)

Dariusz Andrzejewski